නොදන්නා නගරය: (අ)දෘශ්යමාන නාගරික අවතැන්වීම්පසුබිමදැනට ක්රියාත්මක වන නාගරික අධ්යයනයක කොටසක් ලෙස, කොළඹ පිහිටි අඩු පහසුකම් සහිත ප්රජාවන් හතරක ජනතාවගේ ජීවන රටා, අත්දැකීම් සහ අභිලාෂයන් අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා දත්ත එකතු කර ඇත. මේ සඳහා වාචික ඉතිහාස, ඇවිදීම්, සංක්රමණ වීඩියෝ, ප්රජා පැතිකඩයන්, සම්පත් සහ යටිතල ව්යුහයන් සිතියම්කරණය සහ පුද්ගල, ප්රජා සහ නගර මට්ටමින් ඇඳි චිත්ර වැනි ක්රමවේද පර්යේෂකයින් විසින් භාවිතා කරන ලදි. උෂාහිදී, රැම්බල් වැනි මෘදුකාංග භාවිතයත් චිත්ර හා චිත්රකතා විශේෂඥයින් සමඟ එක්ව පර්යේෂණයට අදාල චිත්ර සහ කතන්දර නිර්මාණයත් විශේෂයෙන් සඳහන් කලයුතුය. පර්යේෂකයන් සහ සගයන් ක්ෂේත්ර චාරිකාවක ඡායාරූපප්රජාවගේ එදිනෙදා ජීවිතය ගැන තොරතුරු එකතු කර ගැනීමට ඡායාරූප ප්රයෝජනවත් වේ. භූ ස්ථානගත ඡායාරූප, වීඩියෝ සහ හ voice පටිගත කිරීම් සහිත පුද්ගලයින්ගේ දෛනික සහ සතිපතා චර්යාවන් සොයා ගැනීමට රැම්බ්ලර් අපට ඉඩ ලබා දුන්නේය. එය ඔවුන්ගේ ලෝකය හා ඔවුන්ට වැදගත් වන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ අද්විතීය අවබෝධයක් ලබා දුන්නේය.
සම්පත් සිතියම්එක් එක් ස්ථානවල සම්පත් සිතියම් සැකසීම ප්රයෝජනවත් පර්යේෂණ ක්රමවේදයකි. එයින් පුද්ගලයින් සහ ප්රජාවන් හැසිරෙන ආකාරයත් ඉදි කළ පරිසරය සමග ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතාවයත් වටහා ගැනීම වඩාත් පහසු වේ. අඩවි දෙකක සම්පත් සිතියම් සංසන්දනාත්මක සිතියම්මෙම සිතියම් ප්රදේශය කාලයත් සමග සංවර්ධනය වී ඇත්තේ කෙසේද යන්න අවබෝධ කර ගැනීමට උපකාරි වේ. නිදසුනක් ලෙස පහත දැක්වෙන සංසන්දනාත්මක සිතියම් ජනාවාස ව්යාප්තිය සහ ස්වභාවික පිහිටි පරිසරය වෙනස්/විනාශ කිරීම නිරන්තර ගංවතුර ප්රශ්නයකට හේතුවක් විය හැකි ආකාරය පෙන්වයි. ස්ථාන දෙකක් සසඳන සිතියම් ඓතිහාසික සිතියම්, ලේඛනාගාර සහ නගර සැලසුම්සමස්තයක් ලෙස මුළු නගරයම කාලයත් සමග පරිණාමය වී ඇත්තේ කෙසේද යන්න තේරුම් ගැනීමට මේවා ප්රයෝජනවත්ය. ඒවා පුද්ගලයින්ගේ හා නිශ්චිත ප්රජාවන්ගේ සංක්රමණ ඉතිහාසය සමඟ සම්බන්ධ කළ හැකිය. එසේ කිරීමෙන්, නගරයේ ඉතිහාසය තීරණය කිරීමට සංක්රමණය හා අවිධිමත් නිවාස ව්යාප්තිය වැදගත් වූ අයුරුත්, ඊට නගර සලසුම්කරුවන් දැක්වූ ප්රතිචාරයත් බලා ගත හැක. කොළඹ නගරයේ විකාශනය සිතියම් ඇසුරින් මූලාශ්ර: බ්රොහියර්, ආර්. එල්. සහ පෝල්වුස්, ජේ. ඕ. ඕ. (1951), ඉඩම්, සිතියම් සහ සමීක්ෂණ: මිනින්දෝරුවන්ගේ ජෙනරාල් කාර්යාලයේ ඓතිහාසික සිතියම් පිළිබඳ විස්තරාත්මක නාමාවලිය, කොළඹ, වෙළුම II, ලංකා රජයේ මුද්රණාලය, කොළඹ (සිතියම් 1 සහ 2); හුළුගල්ල, එච්. ඒ. ජේ. (1965), කොළඹ මහ නගර සභාවේ සියවස් වෙළුම 1865 - 1965, කොළඹ මහ නගර සභාව (සිතියම 3). කොළඹ සහ පිටකොටුව වීදි දර්ශන 1880 දී මූලාශ්රය: දහනව වන ශතවර්ෂය ගැන අන්තර්ජාල එකතුව, ඡායාරූප 1 සහ ඡායාරූප 2, උපුටා ගත්තේ නොවැම්බර් 8, 2017. චිත්ර සහ චිත්ර කථා
චිත්ර සහ කතන්දර පොත තොරතුරු ව්යාප්තියපර්යේෂණ සොයා ගැනීම් ව්යාප්ත කිරීමට වැඩමුළු හා ප්රජා සංදර්ශන පැවැත්වීය. ඉදිරි පියවර පිළිබඳ වැඩි විස්තර සඳහා ‘සිරගත වූ ජනගහනය’ බලන්න. |